عرضه آراء فقهی حقوقی آیت الله جوادی آملی

پژوهشگاه علوم وحیانی معارج وابسته به بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء در سال گذشته طرح جامع مطالعات منظومه‌ای علوم را تدوین کرد تا سیر مطالعاتی کتاب‌های این فقیه و فیلسوف را در زمینه‌های مختلف برای علاقه‌مندان ارائه کند و امسال سیر مطالعاتی در زمینه فقهی و حقوقی ارائه می‌شود.

پژوهشگاه علوم وحیانی معارج وابسته به بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء در سال گذشته طرح جامع مطالعات منظومه‌ای علوم را تدوین کرد تا سیر مطالعاتی کتاب‌های این فقیه و فیلسوف را در زمینه‌های مختلف برای علاقه‌مندان ارائه کند و امسال سیر مطالعاتی در زمینه فقهی و حقوقی ارائه می‌شود.

آیت الله جوادی آملی

کتاب استفتائات به عنوان رساله شرعی و عملی منتشر شده و استفتائات ایشان پیرامون نماز، خمس، خرید و فروش، مناسک حج و سایر مسائل عبادی در این سیر مطرح شده است.

کتاب مناسک حج نیز به احکام مربوط به این فریضه در موضوع‌هایی همچون احکام، مناسک، ادعیه و زیارت های حج اشاره دارد و کتاب الحج نیز در چهار جلد به درس خارج فقه آیت‌الله‌ جوادی آملی اختصاص دارد.

جلد هشتم تفسیر تسنیم به احکام فقهی، محرمات و مکاسب محرمه، وصیت و مانند آن اختصاص یافته و جلد نهم تسنیم نیز به احکام روزه، قصاص، رشوه، اهله، جهاد و مانند آن پرداخته است.

احکام ازدواج و مباحث ربا

جلد یازدهم تفسیر تسنیم مطالبی درباره ولایت والدین، شرابخواری، قمار، احکام اختصاصی زنان، طلاق، نکاح و رضاع را ارائه کرده، جلد دوازدهم موضوع هایی چون ربا، دین، رهن و تکلیف به مالایطاق و در جلد چهاردم نیز مسائلی همچون استخاره، قرعه، نذر و مانند آن بیان شده است.

تحریرات استاد پیرامون مباحث فقهی مانند دیات، نماز، شک، طهارت، اجتهاد و تقلید، خیارات، حج، روزه و زکات و همچنین تحریرات استاد پیرامون مباحث اصولی مانند اجتماع امر و نهی، مشتق، اشتغال و مقدمه علم اصول از مسائلی است که به صورت تخصصی مطرح شده است.

فلسفه احکام

فلسفه احکام از دیگر بخش‌های این سیر مطالعاتی است که کتاب حکمت عبادات با ارائه مطالبی درمورد اسرار عبادی عبادات مانند اسرار نماز، روزه، حج، قرآن، دعا، اعتکاف و مانند آن به بیان فلسفه احکام می‌پردازد و کتاب اسرارالصلوة به صورت اختصاصی به بیان مسائلی درباره حکمت و رازهای نماز می‌پردازد که حکمت نیت، رکوع و سجده و حکمت تعقیبات نماز از آن جمله است.

علاوه بر کتاب عرفان و حماسه که به حکمت جهاد در اسلام می‌پردازد جلدهای ششم تا هشتم و جلدهای دهم و پانزدهم تفسیر تسنیم نیز به بیان احکام مختلف حج مانند قربانی، مشعر و عرفات و محرمات حج برای گروه نیمه تخصصی اختصاص یافته است.

عبادیات و فقه

عبادیات از دیگر بخش‌های این سیر مطالعاتی است؛ جلد پنجم کتاب سرچشمه اندیشه نگاهی اجمالی به برخی اسرار نماز دارد و جلد دوم این کتاب نیز به گوشه ای از اسرار حج مانند کعبه و مکه، حدیث قرب نوافل و نیت به صورت عمومی و نیمه تخصصی اشاره دارد.کتاب رازهای نماز ضمن بیان حکمت و رازهای نماز به حکمت نیت، رکوع و سجده، حکمت تعقیبات نماز پرداخته و کتاب صهبای حج نیز به احکام و اسرار و تاریخ حج مانند ابعاد، اماکن و مناسک حج و زیارت اشاره دارد خلاصه ای از این کتاب نیز به نام جرعه‌ای از صهبای حج منتشر شده و به بیان عرفان عمره، اسرار حج، اسرار مناسک و اماکن حج و متمم عمره می‌پردازد.

علاوه بر جلد دهم تفسیر تسنیم که به اهمیت و ضرورت و اسرار حج اشاره دارد، کتاب نسیم اندیشه (دفتر پنجم) نیز به احکام و اسرار عمره و حج می‌پردازد و کتاب من اسرار الحج و حکمه، اسرار حج را به زبان عربی و به صورت نیمه تخصصی پیرامون شناخت کعبه، اسرار حج و پیام‌های آیت‌الله العظمی جوادی به حجاج بیان داشته است.

فقه اقتصادی

سیر مطالعاتی در بخش فقه اقتصادی نیز در قالب کتاب سرچشمه اندیشه (جلد دوم) مطالبی درمورد اهمیت وقف، مالکیت خدا، ائمه و را به صورت عمومی و نیمه تخصصی بیان می دارد و کتاب الخمس که به زبان عربی منتشر شده مطالبی درباره احکام و فقه استدلالی خمس و تقریرات خارج فقه محقق داماد را به صورت تخصصی حوزوی ارائه می‌کند.

 مکاسب محرمه و تقریرات

جلدهای اول و دوم مکاسب محرمه به کسب‌های حرام اشاره دارد و تقریرات درس مکاسب استاد نیز برای گروه تخصصی حوزوی در نظر گرفته شده است. همچنین کتاب الاجاره درباره احکام و فقه استدلالی اجاره و مستاجر که به تقریرات درس مکاسب استاد اشاره دارد به صورت تخصصی حوزوی قابل استفاده علاقه‌مندان است.

در بخش حقوقی نیز کتاب سرچشمه اندیشه (جلد چهارم) به فلسفه حقوق بشر و موضوع‌های طبیعت و فطرت، طب و حقوق، منشاء حق و مسائلی از این قبیل به صورت عمومی ونیمه تخصصی می‌پردازد و در کتاب ادب قضا در اسلام، این مفسر قرآن نگاه اخلاقی به قاضی و قضاوت را با موضوع‌های نظام اخلاقی و قضایی اسلام، آسیب‌شناسی رفتارهای قضایی، آداب قضاء و مانند آن به صورت عمومی ونیمه تخصصی مطرح می‌کند. 

فلسفه حقوق بشر و نظام قضاء

کتاب فلسفه حقوق بشر نیز با مطالبی درباره مبدا فاعلی و غایی حقوق، طب و حقوق، مبانی و منابع حقوق بشر برای گروه‌های نیمه تخصصی در نظر گرفته شده است.

علاوه بر منابع فوق نظام قضاء در اسلام شامل مجموعه درس‌های نظام قضایی اسلام به صورت سی دی قابل استفاده است و جلد هفتم تفسیر تسنیم نیز به موضوع حق و خاستگاه و پشتوانه حق می‌پردازد.