هدف از اختصاص روزی برای بزرگداشت کتاب و حق مؤلف، تجلیل جهانی از کتاب و مؤلفین است و این در حالی است که پیشبینی لایحه نظام جامع حمایت از مالکیت ادبی ابزار قدرتمندی برای دفاع از تعرض به حقوق مالکیت ادبی است.
فرهنگ در صورتی ارتقا مییابد که از حقوق اصحاب فکر دفاع شود و این در حالی است که امسال از سوی مقام معظم رهبری سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری شده است، بنابراین محترم شناختن حق مالکیت ادبی و هنری گامی جدید در جهت توسعه فرهنگی کشور است و این در حالی است که ششم اردیبهشت روز جهانی کتاب و حق مولف نامگذاری شده است و هدف از اختصاص روزی برای بزرگداشت کتاب و حق مؤلف، تجلیل جهانی از کتاب و مؤلفین است.
حق مؤلف یکی از انواع مالکیت فکری است که به حقوق مادی و معنوی پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری گفته میشود، معادل این حق در نظام حقوق کامنلا، حق تکثیر است. اصطلاح حق مؤلف برگرفته از واژه فرانسوی droit d'auteur است و عموماً در کشورهای پیرو نظام حقوقی حقوق مدون، از جمله در قوانین حق مؤلف اتحادیه اروپا از آن استفاده شدهاست.
حقوق مؤلف در جهان به وسیله کنوانسیون برن برای حمایت از آثار ادبی و هنری و دیگر معاهدههای مشابه بینالمللی محافظت میشود. مؤلف معنای بسیار گستردهای دارد و شامل آهنگسازان، هنرمندان، مجسمه سازان و معماران نیز میشود.
به طور کلی مؤلف شخصی است که با خلاقیت اثری قابل محافظت پدید میآورد، البته تعریف دقیق آن در کشورهای مختلف متفاوت است.
اولین تلاش یونسکو برای ترویج نقش مهم کتاب در جهان، انعقاد موافقتنامه فلورانس در سال 1950 است. این موافقتنامه جریان آزاد کالاها و مواد فرهنگی، آموزشی و علمی را تشویق میکند. متعاقب آن یونسکو سلسله مطالعاتی را با عنوان "کتاب برای همه" آغاز کرد.
این مطالعات، کمبود فاحش کتاب در کشورهای در حال توسعه و شکاف عمیق بین این کشورها را با کشورهای پیشرفته نشان داد و دخالت بیشتر یونسکو را در این زمینه مطرح ساخت.
اما امروزه یونسکو تنها نهادی نیست که میتواند در سطح جهان و در زمینه کتاب تغییرات مثبت ایجاد کند و سازوکارهای دیگری در این امر دخالت دارند، اما در زمینههای تحلیل بخش کتاب، سیاستگذاری، تدوین قانونهای مربوط به کتاب و آموزش نقش مهمی بر عهده دارند و این در حالی است که حسین نوش آبادی معاون حقوقی، امور مجلس و استانهای وزارت ارشاد در نشستی که طی 25 فروردین برگزار شد از لایحه نظام جامع مالکیت فکری، ادبی و هنری خبر داد که برای تصویب به هیئت دولت رفته است.
حسین نوشآبادی معاون حقوقی، امور مجلس و استانهای وزارت ارشاد با بیان اینکه ما نیز در وزارت ارشاد و در بحث مالکیت ادبی و هنری به دنبال دفاع از این حق هستیم، توضیح داد: اعتقاد داریم حق مالکیت ادبی و هنری یک بحث ناشناخته است که اگر محترم شمرده، حفظ و توسعه یابد گام جدی در جهت توسعه فرهنگی کشور خواهد بود و ارشاد نیز در پی دفاع از این حق است.
این معاون وزارت ارشاد با تاکید بر برگزاری این همایش در مورخ ششم اردیبهشت همزمان با روز جهانی کتاب و حق مولف ابراز داشت: در سه همایش پیش از این نیز برنامههایی تدارک دیده شده بود اما امسال با توجه به نامگذاری از سوی رهبر انقلاب مسئولیت دو چندان شده است.
یکی از مسائل موجود تعرض به حقوق مالکیت ادبی است که در فضای مجازی مشاهده میشود اما این در حالی است که نوشآبادی بیان کرده که در لایحه نظام جامع حمایت از مالکیت ادبی این مسئله پیشبینی شده است و با تصویب این لایحه ابزار قدرتمندی برای دفاع از اینگونه موارد به وجود خواهد آمد. |