وظایف و مسئولیت های کفیل در قرار کفالت

یکی از شایع‌ترین قرارهای تأمین، قرار کفالت است. بدین معنا که فردی که از لحاظ مالی توانایی قابل قبولی داشته باشد، ضمانت می‌کند که متهم در هنگام ضرورت در دادگاه یا دادسرا حاضر خواهد شد.

وقتی جرمی به کسی نسبت داده می‌شود، تا زمانی که گناهکاری او ثابت نشده است، نمی‌توان وی را مجازات یا آزادی او را محدود کرد. از سوی دیگر از آنجایی که ممکن است متهم واقعاً گناهکار باشد و برای جلوگیری از محکومیت و مجازات شدن خود فرار کند یا دلایل جرم را مخفی کرده یا با شاهدان تبانی کند و این اقدامات موجب تضییع حقوق عمومی یا خصوصی شود، قانون به قاضی تحقیق اجازه داده است که درباره‌ متهم قرار تامین صادر کند. به‌موجب این قرار آزادی متهم مقید به دادن تأمین می‌شود. یعنی متهم باید وثیقه بدهد یا ضامن معرفی کند. در غیر این صورت، در بازداشت می‌ماند.

یکی از شایع‌ترین قرارهای تأمین، قرار کفالت است. بدین معنا که فردی که از لحاظ مالی توانایی قابل قبولی داشته باشد، ضمانت می‌کند که متهم در هنگام ضرورت در دادگاه یا دادسرا حاضر خواهد شد. این فرد، کفیل نام دارد و با قبول کفالت متهم وظایف سنگینی را که همراه با پیامدهای مالی است، بر عهده می‌گیرد.

با صدور قرار کفالت، مبلغی به‌عنوان وجه‌الکفاله تعیین و به کفیل تفهیم می‌شود که اگر متهم در مواقع احضار حاضر نشود و کفیل هم نتواند او را در مرجع قضایی حاضر کند، باید آن مبلغ را بپردازد. مبلغ وجه‌الکفاله طبق نظر قاضی و با توجه به شرایط پرونده تعیین می‌شود. این مبلغ نباید از خسارتی که بر فرد شاکی خصوصی وارد آمده است، کمتر باشد.

به گزارش مهداد، مسئولیت کفیل تا زمانی که متهم از اتهام وارده تبرئه شده یا حکم محکومیت وی اجرا شود، ادامه دارد. هر بار که احتیاج به حضور متهم باشد و متهم در زمان احضار بدون عذر موجهی حضور نیابد، به کفیل اخطار می‌شود که ظرف یک ماه او را حاضر کند. اگر کفیل متهم را معرفی کند، از او رفع مسئولیت می‌شود. در غیر این صورت، دادستان دستور اخذ وجه‌الکفاله را صادر می‌کند.

اگر قبل از اجرای این دستور متهم خود را معرفی یا کفیل او را حاضر کند، دادستان با رفع اثر از دستور اخذ وجه‌الکفاله، دستور می‌دهد که حداکثر تا یک‌چهارم از وجه قرار از کفیل اخذ شود. در این ‌صورت، اعتبار قرار تأمین به قوت خود باقی است و اگر کفیل رفع مسئولیت خود را درخواست نکند، مکلف است نسبت به تکمیل وجه قرار اقدام کند.

در صورتی که کفیل رفع مسئولیت خود را درخواست کند، متهم باید کفیل جدید معرفی کند. هرگاه پس از دستور اخذ وجه‌الکفاله، متهم یا کفیل، ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ دستور ضبط بخشی از وجه قرار، وجه مقرر را به صندوق دولت واریز کند، دستور اجرا نمی‌شود و اعتبار قرار تأمین صادره به‌صورت کامل به‌قوت خود باقی است.

در صورتی‌ که کفیل، متهم را به نحوی که تعهد کرده است، تحویل دهد و پس از تحویل متهم، رفع مسئولیت از خود را درخواست کند؛ در صورتی که متهم تا قبل از صدور دستور اخذ وجه‌الکفاله حاضر شود و در نیز صورت فوت متهم، از کفیل رفع مسئولیت می‌شود. در غیر این ‌صورت، وظایف کفیل تا تعیین تکلیف پرونده ادامه خواهد داشت.